دیابتیا بیماری قند یکی از شایع ترین بیماری‌های ناشی از اختلالات متابولیکی می‌باشد.برای درمان زخم دیابت بهترین راه بیرون کشیدن تمامی‌عفونت از بدن بیمار و عضو زخم شده، بدون استفاده از تیغ جراحی و یا تجویز آنتی بیوتیک می‌باشد.. اگر بدن انسولین کافی تولید نکند یا انسولین ترشح شده به درستی مصرف نشود فرد دچار بیماری دیابت شده است. انسولین هورمونی است که قند خون را تنظیم می‌کند (۲، ۴ و ۲۰). اگرچه دلیل ابتلا به دیابت مشخص نیست اما عواملی مانند چاقی و کم تحرکی ممکن است در بروز دیابت نقش داشته باشند (۱۴). بیماران دیابتی نسبت به زخم و عفونت حساس تر بوده و در این بیماران زخم‌های دیابتی به کندی درمان می‌شود.
انواع مختلفی از دیابت وجود دارد: دیابت نوع ۱، دیابت نوع ۲ و دیابت حاملگی
۲-۱- دیابت نوع ۱
دیابت نوع ۱ یا دیابت وابسته به انسولین اغلب در کودکان و نوجوانان دیده می‌شود و علت آن از بین رفتن سلول‌های مولد انسولین پانکراس است (۴). کنترل دیابت نوع ۱ با تزریق روزانه انسولین امکان پذیر است. علت دیابت نوع ۱ شناخته شده نیست و در حال حاضر نمی‌توان آن را پیشگیری کرد.
علائم این بیماری شامل دفع بیش از حد ادرار (پر ادراری)، تشنگی، گرسنگی دائمی، کاهش وزن، تغییرات بینایی و خستگی است. این علائم ممکن است به طور ناگهانی رخ دهد (۲).
۲-۲- دیابت نوع ۲ (غیر وابسته به انسولین یا دیابت بزرگسالان)
دیابت نوع ۲ هنگامی‌رخ می‌دهد که بدن دیگر انسولین کافی تولید نکند، یا برای استفاده از انسولینی که می‌سازد دچار مشکل شود، که باعث بالا رفتن قند در خون می‌شود. در طول زمان، این امر باعث صدمه زدن به عروق خونی و عصب‌ها می‌شود و می‌تواند به عوارض جدی منتهی گردد.
انتخاب یک شیوه زندگی سالم تر می‌تواند به جلوگیری یا کنترل دیابت نوع ۲ کمک کند و بطور محسوسی خطر بیماری قلبی و سکته مغزی را در شما کاهش دهد (۲۰).
علائم دیابت نوع ۲
علائم دیابت نوع ۲ شبیه دیابت نوع ۱ است، اما اغلب خفیف تر و کم رنگ ترند. در نتیجه این بیماری ممکن است چند سال پس از شروع تشخیص داده شود، و زمانیکه عوارض آن بوجود آمده است (۲).
تشنگی غیر عادی، تکرر ادرار، تغییر وزن بدون برنامه ریزی (چاق یا لاغر شدن)، خستگی مفرط یا کمبود انرژی، تاری دید، عفونت‌های مکرر و یا در محدوده زمانی معین، بریدگی و زخم‌هایی که دیر خوب می‌شوند، سوزن سوزن شدن یا بی حسی در دست‌ها و پاها، مشکل در نعوظ از جمله علائم دیابت نوع ۲ می‌باشند (۲۰).
چنانچه یک یا تعداد بیشتری از موارد زیر درباره شما صدق کند، ممکن است در معرض خطر بروز دیابت نوع ۲ باشید: پیش- دیابت، وزن زیاد یا چاقی، سن (افراد ۴۰ سال یا بالاتر در معرض خطر بیشتری قرار دارند)، فشار خون بالا، نداشتن فعالیت بدنی، سابقه دیابت در خانواده، عضوی از جمعیت‌های قومی‌از جمله آسیای جنوبی، آسیای شرقی، افراد بومی‌و سیاه پوست و دارای سابقه دیابت حاملگی (۲۰).
چقدر دیابت شایع است؟
در سال ۲۰۱۵ ، ۳۰٫۳ میلیون نفر در ایالات متحده یا ۹٫۴ درصد از جمعیت دیابت داشتند. بیش از ۱ در ۴ نفر از آنها نمی‌دانستند که این بیماری را دارند. دیابت ۱ از ۴ نفر بالای ۶۵ سال را مبتلا می‌کند. حدود ۹۰-۹۵ درصد از موارد در بزرگسالان مبتلا به دیابت نوع ۲ هستند
۲-۳- دیابت حاملگی
دیابت حاملگی،هایپرگلیسمی‌است با مقدار قند خون بالاتر از حد نرمال، اما پایین تر از مقدار تشخیص دیابت، و در دوران بارداری اتفاق می‌افتد (۲).
چنانچه هر یک از این علائم گفته شده دیابت در شما وجود دارد، بهتر است به پزشک مراجعه کنید. کنترل صحیح می‌تواند از بروز دیابت جلوگیری کرده و عوارض مربوط به این بیماری را به تأخیر بیندازد.
۳- دیابت چه عوارضی را به دنبال دارد؟
این بیماری از جدی ترین مشکلات تهدیدکننده سلامت در اغلب کشورها می‌باشد. امروزه به علت طیف گسترده عوارض غیر قابل برگشت این بیماری از جمله: نارسایی کلیوی، بیماری‌های قلبی-عروقی، آسیب‌های عصبی، قطع عضو، از دست دادن بینایی، سکته مغزی و زخم‌های دیابتی (زخم پای دیابتی)، درمان این بیماری در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه به شدت دارای اهمیت می‌باشد (۱۴).
چه مشکلات سلامتی ممکن است افراد مبتلا به دیابت ایجاد کنند؟
با گذشت زمان ، قند خون بالا منجر به مشکلاتی از جمله می‌شود
بیماری قلبی
سکته مغزی
بیماری کلیوی
مشکلات چشم
بیماری دندانی
آسیب عصبی
مشکلات پا
شما می‌توانید برای کاهش احتمال بروز این مشکلات اقدامات بهداشتی و پیشگیرانه را انجام دهید.
در ذیل به اختصار به برخی از عوارض دیابت می‌پردازیم:
۳-۱- بیماری‌های قلبی-عروقی ناشی از دیابت
حدود دوسوم افراد مبتلا به دیابت در اثر بیماری‌های قلبی جان خود را از دست می‌دهند. اگر فردی دیابت داشته باشد احتمال سکته قلبی او تا ۴ برابر بالا می‌رود. رگ‌های خونی در بیماران دیابتی در اثر ایجاد پلاکت‌ها تنگ می‌شوند، جریان خون کاهش پیدا می‌کند و خون لخته می‌شود.
۳-۲- آسیب‌های کلیوی ایجاد شده در اثر دیابت
اگر به مدت طولانی دچار بیماری دیابت باشید خطر ایجاد بیماری‌های مزمن کلیوی از جمله نارسایی کلیوی زیاد می‌شود. کنترل دیابت، کلسترول و فشار خون باعث کاهش بیماری‌های کلیوی می‌شود.
۳-۳- دیابت تاثیر بر بینایی و از دست دادن بینایی
مویرگ‌های خونی، اکسیژن و مواد مغذی را به شبکیه چشم می‌رسانند و افزایش قند خون باعث تخریب این رگ‌های کوچک می‌شود. به این تخریب که در بیماران دیابتی اتفاق می‌افتد رتینوپاتی می‌گویند که باعث از دست دادن بینایی می‌شود.
۳-۴- عوارض عصبی
با عدم کنترل دیابت و گذشت زمان قند خون بالا می‌رود و به اعصاب فرد بیمار آسیب وارد می‌کند که برگشت ناپذیر می‌باشد و علائم آن شامل سوزش، بی حسی ، درد و گز گز کردن دست و پاها است.
گانگرین در زخم‌های دیابتی
اغلب زخم‌های پا در بیماران دیابتی عفونی شده و پیشرفت بالقوه‌‌‌ای به سمت سلولیت دارد. این زم‌ها اگر به سرعت و به طور مناسب درمان نشود، منجر به عفونت خون و گانگرن شده و در نهایت باعث قطع عضو می‌گردد (۶ و۱۶). گانگرن اصطلاحی است که در توافق نامه بین المللی در مورد زخم پای دیابتی گفته شده، و به عنوان یک نکروز پیوسته پوست و ساختار زیرین آن (عضله، تاندون، مفصل یا استخوان) تعریف شده است( ۱۶). گاهی در زخم پای دیابتی قسمتی از پوست بیماران دیابتی از بین رفته و شما می‌توانید بافت زیرین آن را ببینید. این عارضه می‌تواند حتی پس از یک آسیب دیدگی خفیف نظیر قرار گرفتن پای برهنه بر روی یک سنگ کوچک هم ایجاد شود.
۴-۱- انواع زخم‌های دیابتی:
زخم‌های پا را از نظر عمق زخم به ۳ درجه تقیسم بندی می‌کنند.
۴-۱-۱- زخم دیابتی درجه ۱:
زخم‌های دیابتی درجه ۱ کاملا سطحی بوده و بدون نفوذ به قسمت عمیق تر از درم می‌باشند.
۴-۱-۲- زخم دیابتی درجه ۲:
زخم‌های دیابتی درجه ۲ عمیق می‌باشد و به ناحیه‌ی زیر درم و ساختار زیر جلدی (شامل عضله و تاندون) نفوذ می‌کند.
۴-۱-۳- زخم دیابتی درجه ۳:
زخم‌های دیابتی درجه ۳ تمام لایه‌های بعدی پا شامل استخوان و یا مفاصل (استخوان باز و ..) را نیز درگیر می‌کند. (۱۶)
در برخی موارد، زخم‌های دیابتی بدتر شده و به شدت عفونت می‌کند و التیام نمی‌یابد. به مرور این عفونت گسترش پیدا کرده و به مفاصل و استخوان‌های مجاور سرایت می‌کند. در این حالت درمان زخم‌های دیابتی حتی با مصرف طولانی مدت آنتی بیوتیک هم دشوار می‌باشد و تنها راه حل پزشکان، جراحی قسمت عفونی شده و برداشت آن از اندام مربوطه می‌باشد.
مشکل درمان زخم‌های دیابتی
از آنجایی که زخم بیماران دیابتی معمولا روند طبیعی درمان را به خوبی طی نمی‌کند و التهاب زخم به طور غیر طبیعی افزایش می‌یابد، میزان تکثیر و رشد باکتری‌ها بیشتر شده و به مرور توانایی طبیعی بدن برای بازسازی و ترمیم زخم کاهش می‌یابد (۱۴). بنابراین درمان صحیح و به موقع در این بیماران حائز اهمیت است. از طرفی جلوگیری از قطع عضو نه تنها برای بیمار دیابتی بلکه برای جامعه از لحاظ منافع مستقیم و غیر مستقیم اقتصادی اهمیت ویژ‌‌‌ای دارد (۱۲). قطع عضو سیاه شده بیمار دیابتی در اثر عفونت، درمان قطعی این عارضه نمی‌باشد و با قطع عضو سیاه شده، عفونت به طور کامل از بدن بیمار تخلیه نمی‌شود. عفونت نه تنها در موضع سیاه شده بلکه در قسمت بالای این عضو نیز پراکنده شده است. در نتیجه قطع عضو نمی‌تواند منجر به درمان و بهبودی فرد گردد.
کرم الیو و‌هانی نیکا درمان قطعی زخم‌های دیابتی (زخم پای دیابتی)
درمان زخم دیابتبا کرم الیو و‌هانی نیکا با نوآوری جدید به شماره ۷۹۳۷۸ در تاریخ ۱۳۹۲/۲/۱۴ ثبت اختراع گردیده است. این کرم بدون به کار گیری تیغ جراحی تمامی‌عفونت را از موضع زخم و پیرامون آن بیرون کشیده، عضو را عاری از عفونت می‌کند، جریان خون را به حالت عادی بر می‌گرداند و سپس ترمیم زخم را انجام می‌دهد.